อาหารไม่ย่อย ทำอย่างไรดี รู้สาเหตุป้องกันได้ถูกวิธี

เคยเป็นกันไหม หลังกินอาหารแล้วรู้สึกท้องอืด เหมือนอาหารไม่ย่อย บางรายอาจจะถึงขั้นปวดท้อง และรู้สึกทรมาน กว่าจะหายก็ต้องหายามาทาน และแต่ละคนจะมีอาการที่แตกต่างกันออกไปอย่างใดอย่างหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็น จุกเสียด แสบท้อง คลื่นไส้ ซึ่งถือเป็นปัญหาที่กวนใจ และเชื่อว่าหลายๆ คนเคยเป็นกัน ถ้าไม่รักษาหรือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอาจจะทำให้เกิดอาหารไม่ย่อยเรื้อรังแล้วยากที่จะแก้ไข เพราะฉะนั้นวันนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับอาการอาหารไม่ย่อย พร้อมวิธีการรักษาป้องกันอย่างถูกต้อง

อาหารไม่ย่อย เกิดจากอะไร

อาหารไม่ย่อยนั้นเกิดได้จากหลายสาเหตุดังนี้

• พฤติกรรมการกิน พฤติกรรมการกินถือเป็นเรื่องสำคัญที่ทำให้อาหารไม่ย่อย ไม่ว่าจะเป็นการกินอาหารเร็วเกินไป เคี้ยวไม่ละเอียด กินอาหารไม่ตรงเวลา กินเผ็ดกินมันเกินไป ซึ่งรวมไปถึงการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนผสม หรือน้ำอัดลมที่ไม่มีผลดีต่อสุขภาพอยู่แล้ว
• ปัจจัยในการใช้ชีวิต ปัจจัยในการใช้ชีวิตก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้อาหารไม่ย่อย จนทำให้รู้สึกอึดอัดท้อง แน่นท้องได้ ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ คือ การสูบบุหรี่ มีความเครียด หรือเป็นโรคอ้วน ก็ทำให้เกิดอาหารไม่ย่อยได้เช่นกัน รวมไปถึงการตั้งครรภ์อาจจะทำให้เกิดการแน่นอนเวลากินอาหารได้อีกด้วย
• การใช้ยา การใช้ยาบางชนิดอาจจะมีผลข้างเคียงทำให้เกิดอาหารไม่ย่อย ไม่ว่าจะเป็นยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวด รวมไปถึงยาอักเสบต่างๆ ก็ทำให้เกิดผลข้างเคียงซึ่งถือเป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้อาหารไม่ย่อย และเป็นปัญหาเรื้อรังที่กวนใจหลายๆ คน
• การเจ็บป่วยและปัญหาสุขภาพ การเจ็บป่วยและปัญหาสุขภาพมักมีหลายสาเหตุด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร กรดไหลย้อน นิ่วในถุงน้ำดี และปัญหาสุขภาพอื่นๆ อีกมากมายที่ส่งผลกระทบต่อระบบย่อยอาหาร ให้ทำงานผิดปกติและไม่ดีเท่าที่ควร

วิธีรักษาและดูแลตัวเองเมื่ออาหารไม่ย่อย

ในการรักษาที่ถูกวิธี ต้องรักษาอาการที่ต้นเหตุ ซึ่งเราควรรู้ก่อนว่าที่อาหารไม่ย่อยเกิดจากอะไร ซึ่งแต่ละคนก็จะมีสาเหตุที่ไม่เหมือนกัน เพราะบางคนเกิดจากการกิน บางคนเกิดจากการใช้ชีวิตประจำวันที่ดื่มแอลกอฮอล์บ่อยๆ หรือบางคนเกิดจากปัญหาสุขภาพซึ่งต้องแก้ให้ถูกจุด ดังนั้นต้องรู้สาเหตุถึงจะรักษาอาการเหล่านั้นได้ด้วยวิธีดังนี้

• การรับประทานยาลดกรด ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับอาหารไม่ย่อยสามารถหาซื้อยาทานเองได้ก็จริง แต่ก็ต้องปรึกษาเภสัชกรถึงปัญหาที่เกิดขึ้น เพื่อที่จะได้รับยาและคำแนะนำที่ถูกวิธี และที่สำคัญควรศึกษาฉลากยาให้ดีๆ ก่อนที่จะทำการซื้อ
• การใช้ยาปฏิชีวนะ ซึ่งส่วนมากจะใช้กับผู้ป่วยที่มีอาการอาหารไม่ย่อย เพราะยาปฏิชีวนะจะช่วยเรื่องการติดเชื้อแบคทีเรีย ที่เกิดขึ้นจากอาหารการกินได้ ดังนั้นควรกินยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัดเพื่อที่อาการอาหารไม่ย่อยจะบรรเทาลงและหายในที่สุด
• การปรับยารักษา การปรับายารักษาส่วนมากมักจะใช้กับผู้ป่วยที่แพ้ยา หรือมีผลข้างเคียงจากยา ดังนั้นแพทย์อาจจะแนะนำให้เลิกใช้ยา หรือปรับยาเป็นตัวอื่นที่จะไม่ส่งผลให้เกิดผลข้างเคียงขึ้น
• การรักษาสภาวะจิตใจ ไม่ว่าจะเป็นอารมณ์ ความเครียด ที่จะส่งผลกระทบให้เกิดอาการอาหารไม่ย่อย ควรกินยาตามที่แพทย์สั่งเพื่อลดอาการที่เป็นอยู่ไม่ว่าจะเป็นยาต้านเศร้า หรือการทำจิตบำบัดซึ่งจะทำให้อาการดีขึ้น ความเครียดน้อยลง และรู้สึกผ่อนคลาย

วิธีการป้องกัน

• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน สาเหตุหนึ่งของอาหารไม่ย่อยเกิดจากพฤติกรรมการกิน ที่กินเร็วเกินไป กินไม่ตรงเวลา หรือกินอาหารเผ็ดมัน ดังนั้นควรปรับพฤติกรรมการกินจากกินเร็ว ก็ค่อยกิน ค่อยๆ เคี้ยวอาหารให้ละเอียด หรือกินข้าวให้ตรงเวลา วิธีนี้ก็ถือเป็นการป้องกันที่ดีและผู้ป่วยควรทำตาม
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อีกหนึ่งสาเหตุที่อาหารไม่ย่อยเกิดจากโรคอ้วน น้ำหนักเกิน ซึ่งจะรู้สึกอึดอัดท้องอยู่แล้ว ยิ่งกินอาหารเข้าไปก็ยิ่งทำให้แน่นและเกิดอาการอาหารไม่ย่อยตามมา
• ลดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ คาเฟอีน หรือน้ำอัดลม ซึ่งเครื่องดื่มพวกนี้ถือเป็นตัวการที่ทำให้อาหารไม่ย่อย เพราะอาจจะทำให้กระเพาะเกิดการอักเสบ และระคายเคือง ซึ่งนำไปสู่อาการอาหารไม่ย่อยในที่สุด
• ไม่รับประทานอาหารก่อนที่จะเข้านอน เพราะถ้ารับประทานอาหารในตอนที่จะเข้านอน จะทำให้อาหารไม่ย่อยไม่มีการเผาผลาญ แล้วทำให้แน่นท้องก็เป็นได้ ถ้ากินแล้วนอนเลย

สำหรับใครที่กำลังเจอปัญหากวนใจเกี่ยวกับอาการอาหารไม่ย่อยอยู่ คงจะได้ทราบกันแล้ว ว่าอาหารไม่ย่อยเกิดจากสาเหตุใดได้บ้าง รวมไปถึง วิธีรักษา และการป้องกัน ที่ทุกคนควรรู้และควรป้องกันอย่างถูกวิธี เพื่อที่จะได้ลดหรือบรรเทาอาการที่เกิดขึ้น เพื่อไม่ให้มีอาการเรื้อรัง ดังนั้นควรดูและสุขภาพและปรับพฤติกรรมการกิน หรือการใช้ชีวิตประจำให้ดีๆ เพื่อที่จะได้มีความสุขและไม่เกิดโรคตามมาในภายหลัง